De Lifeport-regio werkt steeds beter samen rond duurzaamheid en circulariteit. Dat stemt Jan van Iersel van Hogeschool Van Hall Larenstein natuurlijk tevreden. Maar hij ziet ook kansen die onbenut blijven. Hij wil meer samenwerken met ondernemers uit de regio Nijmegen en ook de lijntjes met mkb’ers in het algemeen zijn dunner dan dat hij zou willen.

Van Iersel is de voorzitter van het College van Bestuur van Hogeschool Van Hall Larenstein (HVHL). Die school, met vestigingen in Velp en Leeuwarden, wordt in binnen- en buitenland geroemd om zijn kennis van groen en blauw, oftewel duurzaamheid en water. HVHL is al jarenlang bijna onverslaanbaar bij de verkiezing van de meest duurzame universiteit of hogeschool van Nederland.

Voor de brede regio

“We hebben de regio echt wel iets te bieden”, zegt Van Iersel met recht. Hij is met een reden lid van The Economic Board, want hij zoekt graag de samenwerking met de brede Lifeport-regio op. Dat lukt vaak, maar hij vindt ook dat die regio nog niet altijd één geheel vormt. “Ik merk dat we relatief weinig studenten van onder de rivieren, de omgeving Nijmegen dus, aantrekken. Ook met ondernemers uit dat gebied hebben we nog niet zoveel contact als dat ik zou willen. Misschien zijn we daar gewoon wat minder bekend. Het komt wel op gang, maar er blijven ook nog veel mogelijkheden onbenut.”

“We realiseren ons in de brede regio niet altijd welke unieke kennis over circulariteit er aanwezig is, onder andere bij ons”, zo vervolgt hij. “Er zijn maar drie van dit soort hogescholen in heel Nederland. Zelf proberen we steeds meer aan het belang van de regio te denken, naast de landelijke en internationale projecten die we doen. In Nijmegen zijn we heel sterk betrokken bij het stationsgebied. Daarvoor werken we erg prettig samen met de gemeente. Die hebben ons wel gevonden, maar voor het bedrijfsleven zou dat nog wel wat meer mogen gelden.”

Mkb’ers helpen

Los van de grens tussen boven en onder de rivieren die hij soms voelt, is er nog een andere uitdaging die Van Iersel graag benoemt. “De grotere organisaties vinden ons wel, maar voor de duizenden mkb’ers in de regio geldt dat niet per se. Die bedrijven worstelen met vragen over duurzaamheid en circulariteit. Ze moeten vaak veranderen, vanwege wetgeving of om aantrekkelijker te worden voor talent. Ze hebben uitdagingen waar wij ze bij kunnen helpen.”

Er zitten veel voordelen aan samenwerken, van beide kanten, zo legt Van Iersel uit. “Het is voor ons heel belangrijk dat onze hbo’ers en ook de docenten zich bezig kunnen houden met échte en niet met fictieve vraagstukken. Docenten kunnen de kennis die ze opdoen ook weer in programma’s verwerken. Daarnaast kunnen we een spin in het web zijn. We kunnen bedrijven met elkaar verbinden.”

Bitterballen en bier

Er zijn al wel mooie samenwerkingen. “Studenten hebben producten, waaronder bitterballen, ontwikkeld met lupinebonen als basis. In een lupineboon zitten veel eiwitten en het is een heel duurzame vleesvervanger. Het project is tot stand gekomen met ondersteuning van de provincie Gelderland en de EU. De studenten hebben zich inmiddels ingeschreven bij de KvK en gaan de bitterballen nu via hun bedrijf verkopen.”

“Een andere student heeft voor een afstudeerproject bier op basis van wei (een reststroom van kaasproductie, red.) ontwikkeld in samenwerking met kaasmaker Remeker”, vervolgt hij. “Ook dat wordt nu concreet op de markt gebracht.”

Strijd om water

“Het wordt voor mkb’ers steeds moeilijker om aan grondstoffen te komen”, geeft hij aan. Hij noemt water als voorbeeld. “De strijd om water wordt een steeds groter thema. Niet alleen drinkwater, maar ook water dat onder meer in de industrie wordt gebruikt. Het is heel belangrijk om dat soort grondstoffen als bedrijf in je eigen omgeving vast te houden, in plaats van dat je het weggooit. Daarom moet je ook als mkb’er gaan kijken of circulariteit haalbaar is. Niet alleen vanuit idealisme, maar omdat het in de toekomst gewoon een randvoorwaarde wordt om te kunnen blijven bestaan. Wij kunnen daar zeker een rol in spelen. Door bedrijven direct te helpen, maar ook door iets te doen met de kennis die we overal opbouwen.”

De expertise van HVHL gaat verder dan alleen circulariteit en water. Van Iersel noemt het gebruik en hergebruik van hout, maar ook hittestress. “We doen veel onderzoek naar hittestress in steden, maar ook op bedrijventerreinen. Een opwarming van twee graden kan betekenen dat sommige bomen niet meer groeien. Wij experimenteren op en rondom ons landgoed in Velp daarom met bomen die beter tegen warmte kunnen doordat ze water langer vasthouden. Ook dat is interessante kennis voor bedrijven.”

Ruggengraat van de economie

Van Iersel zou graag zien dat HVHL en andere kennisinstellingen beter bereikbaar worden voor mkb’ers. “Het zou goed zijn als er een veelgebruikt portaal ontstaat waar de vragen van mkb’ers binnenkomen. Iemand moet daarbij de bestaande initiatieven zien te verbinden. Wij zouden die rol zeker kunnen pakken, samen met bijvoorbeeld de HAN en de Radboud Universiteit. Ja, ik help het mkb graag vooruit. Het is de ruggengraat van onze economie.”