Wie voor het eerst in zijn leven het Industriepark Kleefse Waard bezoekt, kan niet anders dan onder de indruk zijn. Van de grootte van het terrein, van de fantastische industriële gebouwen, en vooral van de sfeer die er heerst. Je voelt direct bij binnenkomst: hier gebeurt het. En inderdaad: als je in Gelderland ‘iets’ met energie doet, moet je hier zijn. Dit is dan ook de plek waar we Helga Witjes en Bram Sieben ontmoeten. De Gelders gedeputeerde van onder meer Economie en innovatie en de directeur Corporate en Social Affairs van Alliander, beiden lid van The Economic Board Regio Arnhem Nijmegen, gaan met elkaar in gesprek over de huidige stand van zaken in de Gelderse energiemarkt.

“Arnhem is van oudsher dé energiehoofdstad, met bedrijven als TenneT, Alliander, KEMA-labs en DNV die hier zijn geworteld. Op plekken als IPKW en Arnhems Buiten groeit een innovatief ecosysteem van startups en MKB. Hier clusteren via Connectr onderwijs (o.a. Radboud Universiteit, HAN en Rijn IJssel) en grote en kleine bedrijven op het gebied van energie samen, en dat maakt het tot een innovatieve plek waar we optimistisch naar de toekomst kijken. “Ik ben er trots op dat dit hier allemaal plaatsvindt”, zegt Helga Witjes.

Die positieve houding is zeker niet slecht, maar toch ook een beetje opmerkelijk. We hebben immers te maken met grote problemen op het stroomnet. Gelderland kleurt donkerrood op de netcongestiekaart. Daarmee is het geen vanzelfsprekendheid meer dat bedrijven kunnen uitbreiden of starten, en zijn er wachtlijsten. Sieben: “We gebruiken in Nederland steeds meer stroom en dat zorgt voor problemen op het elektriciteitsnet. Maar als we slim en scherp met deze problemen omgaan, kunnen we ze beter hanteerbaar maken. Dat is waar we hier aan werken.”

Expertise bundelen in het Nationaal Expertisecentrum Netcongestie

Het stroomnet in Nederland heeft een flinke impuls nodig, dat is duidelijk. Door gestegen stroomverbruik als gevolg van elektrificatie bij woningen, vervoer en industrie is het net niet meer toereikend. Dat betekent vernieuwen en bijbouwen. Ter illustratie: er zullen in heel Nederland zo’n 50.000 elektriciteitshuisjes bij moeten komen, er moet 100.000 kilometer extra kabels worden gelegd en één op de drie straten in het land zal open moeten om alles voor elkaar te maken. Witjes: “Het is goed dat dat gebeurt, en tegelijkertijd is het een oplossing voor de lange termijn. Voor de tussentijd werken we hier aan mogelijke oplossingen. We bundelen expertise met TenneT, Alliander, VNO-NCW, Connectr, overheid en het onderwijs en laten zien wat er wel mogelijk is. Zij kunnen samenwerken met de gespecialiseerde mkb-bedrijven en start-ups die hier ook zitten, ze kunnen van elkaar leren en op die manier oplossingen voor bedrijven versnellen en een fantastische synergie voortbrengen.”

Talentplan Energy

De energietransitie vraagt niet alleen om technologische innovaties, maar ook om voldoende goed opgeleide professionals. Witjes: “Vergeleken met het Nederlands gemiddelde hebben we hier bijna twee keer zoveel werkzame personen in de Energy sector en de werkgelegenheid blijft sterk toenemen.” De verwachting is dat er de komende tien jaar 15.000 banen bij komen in deze regio, inclusief vervangingsvraag. Daarom ontwikkelt The Economic Board gezamenlijk met o.a. Connectr, Alliander, TenneT, HAN, ROC-Nijmegen, Rijn IJssel en SEECE een Talentplan Energy om de genoemde uitdagingen het hoofd te bieden. Sieben: “Dit plan brengt bestaande initiatieven in kaart en bundelt inspanningen om talent op te leiden, bij te scholen en aan te trekken. Hiermee wordt deze regio gepositioneerd als dé plek om te werken, leren en innoveren in de energiesector, gericht op zowel theoretisch opgeleide energie-innovators als praktisch geschoolde monteurs en installateurs.” Witjes sluit af: “Dit is dé plek om te werken, leren en innoveren in de energiesector. Hier gebeurt het.”